Gratin Dauphinoise met champignons en varkenshaas is de très chique benaming voor aardappel gratin met champignons. Op zijn Frans in ieder geval. Dit heerlijke hoofdgerecht voor kerst doet het goed op de kersttafel, want: geschikt voor wat meer mensen, makkelijk voor te bereiden en heerlijk geurend.
Traditionele Franse aardappel gratin
Gratin Dauphinoise is een ovenschotel uit de traditionele (regio Dauphiné) Franse keuken Het wordt bereid door dun gesneden ongekookte geschilde aardappelschijfjes en room in een geboterde schaal ingewreven met knoflook langzaam tot koken te brengen in de oven. In dit recept koken we de aardappelen echter voor, zodat je het gerecht makkelijker kan voorbereiden. Iets waar ik zelf altijd van houd. Er bestaan veel variaties van het gerecht en kaas zit er oorspronkelijk niet in. Uiteraard doe ik dat wel 😛 maar ben je geen kaasfan, dan kan je ook alleen de room gebruiken.
Ook voegde ik Reblochon toe aan de varkenshaas. Reblochon is een milde en goed smeltende rauwe koemelkkaas uit de Savoie streek in Frankrijk. Te vinden bij de betere kaaswinkel of groothandel.
Vegetarische gratin Dauphinoise met champignons en varkenshaas
Dit gerecht kan je heel makkelijk vegetarisch houden, want deze aardappel gratin is al een genot van zichzelf. Om het gerecht feestelijk en toch duurzaam te houden ben ik gegaan voor biologische champignons, knoflook en room. Je kan ook juist wel vlees toevoegen. Dit deed ik met de varkenshaas, afgemaakt met Reblochon kaas. Het vlees komt van de slager in het dorp. Dan weet ik zeker dat ik een stukje vlees van varkens uit de buurt eet. Ik vind dat je zeker met kerst wel wat meer mag uitpakken, dus een stukje vlees kan wat mij betreft zeker. Toch eten we steeds meer vegetarisch. Dit gerecht is dan ideaal, zowel voor de vleesliefhebber als voor vegetariërs.
Pak uit met de wijn
Omdat het kerst is, is het ook leuk om uit te pakken met de wijn en een net wat specialere variant te scoren. Ik ben dit keer uitgegaan van de wijn en heb daar dit gerecht bij bedacht. Naar de wijn toe koken heet dat. De wijn die wij erbij dronken was een top Viognier van biologische druiven. Deze wijn is een speciaal project van de wijnmaker en er is maar een beperkte oplage van 2000 flessen van. De wijn Viognier Coquelicot komt van duurzame wijnwebshop VinoPura. Aanrader om eens te kijken voor de feestdagen. Dit was echt weer een wijn-spijscombinatie om van te smullen!
Viognier Coquelicot
In het hart van de Roussillon in Frankrijk ligt de unieke en beschermde wijngaard “l’Agly”. De bodem daar gebruikt Bruno Andreu om zijn speciale project Coquelicot te laten groeien. Coquelicot betekent klaproos en verwijst naar de bloem die hier in de lente groeit. De wijn is biologisch geteeld en het domein wordt bewerkt in totale harmonie met natuur en biodiversiteit.
Door de frisheid van de wijn en de subtiele toon van bloemenhoning past deze wijn perfect bij zo’n romig gerecht als deze gratin Dauphinoise. Een mooi contrast met het toch ook wel aanwezige frisse zuurtje in de wijn. Je proeft daarnaast ook duidelijk het boterachtige, frisse en soepele in de wijn, wat juist weer mooi aansluit bij de romigheid van het gerecht. Klinkt goed toch?
Ingrediënten voor 4 tot 6 personen
Voor de gratin Dauphinoise met champignons
- 40 gram roomboter + plus extra om in te vetten
- 400 gram kastanjechampignons (in plakjes gesneden)
- Blaadjes van 4 takjes tijm
- 300 ml slagroom
- 2 teentjes knoflook (in dunne plakjes)
- 1 kg vastkokende aardappelen met schil*
- 100 gram Gruyère kaas (geraspt)
- 25 gram Parmezaanse kaas of Emmentaler kaas voor bovenop (geraspt)
- Zeezout en versgemalen peper
- + Extra benodigdheden: koekenpan, spatel, scherp mes, vergiet, keukenrol, ovenschaal, steelpan
Voor de varkenshaas met Reblochon
- 2 flinke stukken varkenshaas (ongeveer 500 gram of meer naar wens/hoeveelheid personen)
- 1 Reblochon kaas (ongeveer de helft)
- Roomboter om in te bakken
- + Extra benodigdheden: koekenpan, spatel, scherp mes
*Ik had roodschillige aardappels: pommes rouge, maar Désiré aardappelen of een andere vastkokende soort kan ook.
Hoe maak je gratin Dauphinoise met champignons en varkenshaas?
Bereidingstijd: 15 minuten + 35 minuten oventijd
Gratin Dauphinoise met champignons
- Verwarm de oven voor op 190 graden. Zet een pan met gezouten water op het vuur, leg de aardappelen erin (snijd grote aardappelen door de helft) en breng aan de kook. Kook de aardappelen zo’n 20 minuten (kijk ook op de verpakking). Als je er met een vork in kan prikken giet je de aardappels af in een vergiet, laat even droogstomen en afkoelen.
- Verhit de koekenpan met de roomboter en wacht tot deze gesmolten is. Voeg de gesneden champignons toe en bak een paar minuten. Roer de tijm erdoor en bak tot de champignons lichtbruin zijn. Geven de champignons teveel vocht af? Giet het vocht dan voorzichtig weg of dep droog met keukenrol.
- Schenk de slagroom in de steelpan, voeg de knoflook toe en verhit zachtjes op laag vuur. Laat het niet koken. Zet het vuur uit en laat het mengsel trekken.
- Vet de ovenschaal in met roomboter. Schil de aardappelen in dunne plakjes. Leg een laagje van de aardappelen in de ovenschaal. Verdeel de helft van de champignons erover. Strooi de helft van de Gruyère erover en bestrooi met zout en peper. Maak zo nog een laag, voeg weer zout en peper toe en leg de laatste laag aardappelen bovenop.
- Schenk voorzichtig de knoflookroom eroverheen en verdeel de knoflook. Bestrooi het gerecht met de Parmezaanse kaas en leg eventueel nog wat kleine blokjes roomboter bovenop.
- Bak de aardappels zo’n 35 minuten in de voorverwarmde oven tot de bovenkant mooi goudbruin is. Laat voor serveren 5 minuten rusten.
Varkenshaas met Reblochon
- Laat de varkenshaas ruim van tevoren op kamertemperatuur komen. Bestrooi met zout en peper.
- Snijd lange plakken van de Reblochon kaas en leg klaar.
- Verhit roomboter in een koekenpan. Bak hierin de varkenshaas 2 minuten per kant tot deze mooi goudbruin is aan de buitenkant. Laat 5 minuten rusten en snijd dan in plakken van ongeveer 3 cm.
- De laatste 8 tot 10 minuten van de gratin Dauphinoise leg je de stukken varkenshaas bovenop, met daarop de plakken Reblochon. Zet de wekker op 8 tot 10 minuten en als deze afgaat is je gratin Dauphinoise met champignons en varkenshaas klaar. Laat 5 minuten rusten. Eet smakelijk!
Zin in een ander hoofdgerecht met kerst? Deze zalm met romige crunchy topping is ook fantastisch. Of ga voor een lekkere stoofpot, zoals deze boeuf Bourguignon.
Wijntip
Ga voor een wijn met medium body uit hetzelfde land, een Franse wijn dus. In dit geval ging ik voor de Viognier van Bruno Andreu, zie extra informatie hierboven. De wijn komt van VinoPura.
